Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Türk Dili 1: Ses ve Yapı BilgisiSNF201124200
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüZorunlu @ Sınıf Öğretmenliği Lisans Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimSınıf Eğitimi
Dersin KoordinatörüCevdet Şanlı
Dersi Veren(ler)Mustafa Yeşilyurt
Asistan(lar)ıMuhammet Fatih Doğan
Dersin AmacıBir iletişim vasıtası, sosyal bir olgu, kültürün üretim unsuru bağlamında dil düşüncesi ve bilinci oluşturmak; dilin birimlerini ses, hece, kelime, ek ilişkisi düzeyinde kavratmak; işleyişini, söz üretme mekanizmasını anlayacak ve anlatacak birikimi kazandırmak. Kelimenin anlamı ve anlatım olarak işlevini sezdirmek.
Dersin İçeriğiDilin tanımı ve önemi; dil kültür ilişkisi; dilbilim; Türk dilinin gelişim evreleri; ses bilgisi, ünlüler, ünsüzler, ses olayları, Türkçenin ses özellikleri; yabancı sözcüklerin Türkçeleştirilmesi; yapı bilgisi, kök, morfem, basit, türemiş ve birleşik sözcükler; sözcük öbekleri, sözcük türleri, eylem, ad, belirtgeç, önad, adıl, bağlaç, takı, ünlem. Türkçede kök sözcükler, addan ad ve eylem yapma ekleri, eylemden ad ve eylem yapma ekleri, çekim eklerinin türleri, kalıplaştırma.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • ERGİN, Muharrem.2000; Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul. KORKMAZ, Zeynep. 2003,Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK Yayınları, Ankara. EKER, Süer. 2003, Çağdaş Türk Dili, Grafiker Yayınları, Ankara. TDK. 2005. Yazım Kılavuzu. TDK Yayınları, Ankara. KÜKEY, Mazhar.2003, Türkçenin Dilbilgisi Cem Ofset, Samsun. DEMİRCAN, Ömer. 2000, Türkçenin Ses Dizimi, Der Yayınları, İstanbul
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler, Türkçe'nin ses ve şekil yapısını kavrayacak ve tanıtabileceklerdir
  2. Öğrenciler, dilin işleyişi ve Türkçenin mantık sistemini tanıyabilecek ve bilgilerini aktarabileceklerdir
  3. Öğrenciler, kelimelerin ses yapı düzeni bakımından gramatikal incelemesini yapabileceklerdir.
  4. Öğrenciler Türk dilindeki sentaks incelemesi yapabileceklerdir.
  5. Öğrenciler Türkçe konuşurken kendilerini daha akıcı ifade edebileceklerdir.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Dilin tanımı ve özellikleri. Dil ve iletişim. Dilin doğuşu ile ilgili teoriler. Dilbilgisi çalışmalarının tarihçesiİlgili kaynak
2Dil-kültür ilişkisi. Dünya dillerinin yapı ve köken bakımından sınıflandırılması. Türk dilinin Dünya dilleri arasındaki yeri, tarihi dönemleriİlgili kaynak
3Konuşma dili-yazı dili ; lehçe-ağız ve özellikleri. Türk dilinin farklı dönemlerine ait dil yadigârları. Türk dilinin günümüzdeki kullanım alanları, dilbilgisinin bölümleriİlgili kaynak
4Dil sesinin tanımı, fizyolojik temelleri, ses organlarıİlgili kaynak
5Ses-harf ilişkisi ve alfabe. Seslerin oluşumu. Seslerin sınıflandırılması ( ünlüler)İlgili kaynak
6Seslerin sınıflandırılması ( ünsüzler)İlgili kaynak
7Türkçe kelimelerin başlıca ses özellikleriİlgili kaynak
8Arasınavİlgili kaynak
9Türkçe kelimelerdeki başlıca ses olayları. Türkçenin hece kalıplarıİlgili kaynak
10Kelime kökleri (isim-fiil), anlam ve kullanım bakımından farkları. Belli başlı kavram karşılama yollarıİlgili kaynak
11Türk dilinde kelime türetme şartları. Yapım eklerinin özellikleri, çeşitleri (isimden isim-isimden fiil yapan ekler)İlgili kaynak
12Ara sınav 2İlgili kaynak
13Yapım eklerinin çeşitleri (fiilden fiil yapan ekler). Çekim eklerinin genel özellikleri, isim çekim ekleri (çokluk ve iyelik ekleri)İlgili kaynak
14İsim çekim ekleri (ad durum ekleri, soru eki). Fiil çekim ekleri (kip ekleri)İlgili kaynak
15Fiil çekim ekleri (kişi ekleri, ek-fiil ekleri). Kelime çözümleme çalışmalarıİlgili kaynak
16Dönem sonu sınavıİlgili kaynak

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği210
Ödev220
Sunum/Jüri310
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar210
Final150
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati162
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması
Derse Özgü Staj
Ödev25
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği26
Projeler
Sunum / Seminer38
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)210
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)110
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok