Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Çevre JeolojisiINS210134300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiLisans
Dersin TürüSeçmeli @ Çevre Mühendisliği Lisans Programı
Ders KategorisiTemel Meslek Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik Birimİnşaat Mühendisliği Bölümü
Dersin KoordinatörüMustafa Yıldırım
Dersi Veren(ler)Mehmet M. Berilgen
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıHer bölgenin temel ve jeolojik özellikleri ve farklı yapısının dikkate alınarak, o bölgeye en uygun çözümün ortaya konması, jeolojik bilginin toplum ve çevre arasındaki her tür ilişkiye uygulanması, jeolojik olaylar ve toplum arasındaki ilişkilerin anlaşılması.
Dersin İçeriğiÇevre Jeolojisine Giriş/ Levha Tektoniği, Deprem, Tsunami ve Çevre ile İlişkisi, Önlemleri /Mineral ve Kayaçlar/Karstik Ortamlar/Yer Kabuğunun Dış Olayları ve Yeryüzü Şekilleri (Jeomorfoloji) / Ayrışma ve Toprak Oluşumu/Heyelân ve Diğer Kitle Hareketleri, Nedenleri, Çevresel Etkileri ve Önlemleri/Erozyon, Sellenme Kayaç Süreksizliklerinin Mühendislik Özellikleri ve Etkileri/Baraj-Tünel Jeolojisi ve Güzergâh Seçimi/ Enerji ve Alternatif Enerji Kaynakları, Çevresel Etkileri ve Yer Seçimleri, Çevresel Etkilerinin Değerlendirilmesi/ Çevre Sağlığı/Mühendislik Jeolojisi ve Yerleşime Uygunluk Haritaları /Yerüstü ve Yeraltı Suları ve Kirliliğe Neden Olan Parametrelerin Tanımlanması/Drenaj / Katı Atıklar, Vahşi Çöp Sahaları ve Etkileri, Düzenli Katı Atık (Deponi) Alanları, Ekolojik Yerleşimler.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • “Environmental Geology”, Edward A. Keller, Prentice, Hall, (2000); Çevre Jeolojisine Giriş, Edward A. Keller, 3. Baskı, Çevirenler: Erdal Akyol, Kâmil KAYABALI, 549 sayfa, (2006);
  • “Mühendislik Jeolojisi, Çevresel Bir Yaklaşım”, Perry, H. RAHN, Çevirenler: Erdal AKYOL, Kâmil KAYABALI, 656 sayfa, 2. Baskı, (2006);
  • “Mühendisler için Jeoloji Bilgileri” Prof. Dr. Mustafa YILDIRIM, Prof. Dr. Erkan GÖKAŞAN, YTÜ Yayını (Genişletilmiş II. Baskı) (Basımda: 2012)
  • “Mühendislik Jeolojisi”, Prof. Dr. Kemal ERGUVANLI, Seç Yayın (1982);
  • “Mühendislik Jeolojisi ve İnşaat”, F.G. BELL,Çeviren: Kâmil KAYABALI, 797 sayfa, (2006)
  • “Genel Jeoloji-Dış Olaylar ve Yeryüzü Şekilleri”, Cilt II, Prof. Dr. İhsan KETİN, İTÜ yayını, 396 sayfa, (1982)
  • “Öko-Technologien-Ökologische Siedlungen”, Prof. Dr. Semra ATABAY (Editor), Technische Universitaet Yıldız Architektur Fakültaet”, Goethe-Institut/İstanbul 96 Seiten, (2007)
  • Physical Geology”, Charles C. Plummer, David McGeary, 6. edition, (1994); “Understanding Earth” (IV. Edition)
  • PRESS, F., SİEVER, R., GROTZİNGER, J., JORDAN, T.H., , W.H. Freeman and Company, New York, 567s, (2004)
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler teorik ve pratik olarak jeolojik bilgisi kazanabilecektir.
  2. Öğrenciler çevre-çevre jeolojisi ilişkisini kurma bilgisi kazanabilecektir.
  3. Öğrenciler tam olarak doğru yer seçebilme bilgisi kazanabilecektir.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Çevre Jeolojisi’nin esasları (Temel kavramlar) 1: İnsan Nüfusu’nun Artışı, Sürdürülebilirlik, Çevre Birliği İlkesi, Yer Sistemleri Bilimi, Gaia Hipotezi, Kültür ve Çevre Bilinci, Bilim ve Değerler. Dünyanın yapısı ve Levha Tektoniği, Levha Tektoniği-Deprem ve Çevresel Etkileri, Çevre Jeolojisi ilişkileri, sorunları, çözümleri. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
2Temel Kavramlar 2: Yerkabuğunu oluşturan maddeler (Mineraller, kayaç yapıcı mineraller ve özellikleri, çevreye etkileri); Zemin ve kaya tanımı.İlgili Kaynak İlgili Bölüm
3Kayaçların Sınıflandırılmaları-Özellikleri (Mağmatik, Sedimanter, Metamorfik Kayalar ve çevreye etkileri).İlgili Kaynak İlgili Bölüm
4Kayaç Dayanımı, Süreksizlikler (Çatlaklar, kırıklar, uyumsuzluklar) ve süreksizliklerin mühendislik açısından (Yeraltı suları, stabilite v.d.) sınıflandırılmaları ve önemleri.İlgili Kaynak İlgili Bölüm
5Yer Kabuğunun Dış olayları ve Yeryüzü Şekilleri = Jeomorfoloji: Morfolojik Evrim, Aşınım ve Birikim Şekilleri, Vadi Tipleri, Kıyı Topoğrafyası ve Kıyı Tipleri, Karst Topoğrafyası (Erime ile oluşan şekiller: Lapya, Dolin, Obruk, Uvala, Karstik Kaynaklar); Bozunma (Ayrışma) I: Tarifi, oluşumları, çeşitleri. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
6Bozunma (Ayrışma) II: Ayrışma zonları ve sınıflandırılmaları ve ilgili görsel örnekleri (Slaytlar: Farklı arazi yapıları ile Rüzgâr Türbinleri sahaları, problemler ve çözümleri, Çevre ilişkileri (Bozcaada, İzmir, Manisa, Balıkesir v.d. yerleri slaytları); Karst ve karstik yapılar. Doğal Afetler (Sel baskınları, heyelân, krip, taş düşmesi, taş devrilmesi, hızlı akma, çökme, deniz altı heyelânları v.b. kitle hareketleri, Depremler, Volkanik faaliyetler, Sel baskınları, Rüzgâr, Şişen zeminler, Kİlgili Kaynak İlgili Bölüm
7SLAYT Gösterimi 1: Türkiye’nin değişik bölgelerinde yapılan araştırmalardan derlenen: Kayaçlar, tabakalar, süreksizlikler, kıvrımlar, faylar, heyelânlar, kaya düşme ve devrilmeleri ve neden olduğu yıkımlar, sellenme, karstik yapılar, barajlar, tünel ve seçilen güzergâhların çevre ve Çevre Jeolojisi ile ilişkileri) ve karşılıklı tartışma. İlgili Kaynak İlgili Bölüm
81 .VİZE
9Yeraltı Suları ( Yeraltı suları ile ilgili önemli kavramlar, yağış, kaynaklar, suyun yer altında bulunuşu, akış yönünün tespiti, akifer tipleri, yeraltı su seviyesi, türleri ve değişimi, karstik yapılarda yüzey ve yeraltı suları hareketi, yeraltı sularının kirlenmeye karşı korunması, yeraltı sularının Çevre Mühendisliği açısından önemi); Akarsu (Doğal) Drenaj Sistemleri: Tanımı, çeşitleri, drenaj havzaları, sınırları ve su bölüm hatları, suni drenaj sistemleri: Tanımı, çeşitleri, Dren yapılaİlgili Kaynak İlgili Bölüm
10Topoğrafik haritaların yorumlanması ve kesitlerin hazırlanması, Kesit çıkarılması, Özel mühendislik jeolojisi haritaları (Heyelân, yeraltı suyu tablası harita ve kesit çizimleri). Sondajlar (Çeşitleri ve değerlendirilmeleri).
11Yenilenebilir enerji kaynakları ve teknolojileri (Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biokütle, hidrojen enerjileri); Baraj ve Tünel Jeolojisi (Sınıflanması, baraj-jeolojik yapı ilişkisi, Baraj yeri seçimine etkiyen faktörler, Deprem-baraj-yüzey ve yeraltı suları ilişkisi, Malzeme araştırması/Taş ocakları ve çevre etkisi ) İlgili Kaynak İlgili Bölüm
12Haliç’in temizlenmesi, Vahşi çöp sahaları (Hasdal Vahşi Çöplüğü ve rehabilitasyonu); Düzenli Katı Atık Depolama (Deponi) Sahaları (Kemerburgaz ve Şile Deponi Alanları), Yer seçimleri, harita ve kesitleri, kil kaplamalar, Atıkların depolanması, yakılması, Oluşan problemler, Çevreye etkileri ve çözümleri. SLAYT Gösterimi 2: Haliç: Haliç dip çamurunun temizlenmesi, Taş ocaklarına depolanma aşamaları ve bu aşamalarda alınan çevre koruma önlemleri. Hasdal Vahşi Çöp Sahası, Kemerburgaz ve Şile Katıİlgili Kaynak İlgili Bölüm
13 2. VİZE
14Yerleşime Uygunluk Haritaları’nın tanıtımı (Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Standartı).İlgili Kaynak İlgili Bölüm
15Çevrebilim-Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve raporları ile birlikte Yerleşime Uygunluk Haritaları ile karşılaştırılarak değerlendirilmesi. Çevre, Harita, İnşaat Mühendisliği ve Mimarlık Fakülteleri’nde, Şehir ve Bölge Planlama’nın önemi ve Çevre Jeolojisi ile birlikte yorumlanması. Eko Teknolojiler ve Ekolojik Yerleşimler İlgili Kaynak İlgili Bölüm
16FİNAL SINAVI

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar15
Uygulama
Arazi Çalışması15
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev310
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar13
Uygulama
Arazi Çalışması18
Sınıf Dışı Ders Çalışması133
Derse Özgü Staj
Ödev38
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)14
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)13
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok