Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Yöresel MimariMIM661037.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiDoktora
Dersin TürüSeçmeli @ Mimarlık ABD Rölöve-Restorasyon Doktora Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMimarlık Bölümü
Dersin KoordinatörüAyten Erdem
Dersi Veren(ler)Çiğdem Polatoğlu
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıAnadolu’daki geleneksel yerleşimlerin genel özelliklerini ve yerleşimi oluşturan konutların mimari biçimlenişlerini incelemek, tanıtmak, korunma sorunlarını saptamak ve çözüm önerileri sunmaktır.
Dersin İçeriğiTerminoloji, yöresel mimariye ilişkin kavramların açıklanması/Anadolu’daki yöresel yerleşimlere ve farklılaşmalara genel bir bakış/ Marmara bölgesinden yöresel yerleşim örnekleri ve konutlar / Batı ve Orta Karadeniz Bölgesi yerleşimlerinden örnekler/Doğu Karadeniz Bölgesi/ Kuzey Anadolu Bölgesi/ Batı Anadolu/ Ege Sahili ve Adalar’ / Bodrum’da geleneksel konutlar / Toros yaylaları/ Akdeniz Bölgesi/ Ankara ve civarında geleneksel konutlar / İç Anadolu/ Kayseri, Kayseri’nin doğusu ile Van arasında kalan bölge/ Doğu Anadolu Bölgesi / Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki yöresel yerleşimlerden örnekler ve konutlar.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • A. Erdem, Göynük Tarihsel Siti Dini ve Sivil Mimarlık Ürünleri, Koruma Sorunları ve Yeni Yapılanma Koşulları YTÜ, FBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul,1997.
  • A. Erdem, Kula Tarihsel Sit, Sivil Mimarlık Örnekleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma, İDMMA, FBE, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1983.
  • A. Batur, Doğu Karadeniz’de Kırsal Mimari, Mas Matbaacılık, 2005.
  • D.Binan, Güzelyurt Örneğinde Kapadokya Bölgesi Yığma Taş Mimarisinin Korunması İçin Bir Yöntem Araştırması, YTÜ, FBE, Doktora Tezi,İstanbul, 1994.
  • Doğan Kuban, Türk Hayat’lı Evi, Ziraat Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1993.
  • F. Alioğlu, Mardin Şehir Dokusu ve Evler, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul,2000.
  • H.Önel, Ahşap ve Yurdumuzda Yöresel Uygulamalar, İDMMA Mimarlık Bölümü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1975.
  • M.Akok, Ankara’nın Eski Evleri, Ankara Etnografya Müzesi Yayınları, Ankara, 1951.
  • Reha Günay, Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri, YEM Yayınları, İstanbul, 1999.
  • Reha Günay, Elmalı ve Yöresel Mimarlığı, Ege Yayınları, İstanbul, 2008.
  • R. Kafesçioğlu, Kuzeybatı Anadolu’da Ahşap Ev Yapıları, İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1955.
  • S. H. Eldem, Türk Evi, Osmanlı Dönemi, Cilt I,II,III TAÇ Vakfı Yayınları, İstanbul, 1984-1987.
  • N. Fersan, Küçük Anadolu Kentlerinde Tarihsel Dokunun Korunması İle İlgili Bir Yöntem Araştırması (Kula Örneği) İTÜ, FBE Doktora Tezi,İstanbul,1980.
  • B. Alper, Kemaliye (Eğin) Yerleşme Dokusu ve Evleri Üzerine Bir Araştırma, İTÜ, FBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi,İstanbul,1990.
  • S.Aktüre, 19. Yüzyıl Sonunda Anadolu Kenti Mekansal Yapı Çözümlemesi, ODTÜ Yayınları, Ankara,1981.
  • Ş.Öymen Gür, Doğu Karadeniz Örneğinde Konut Kültürü, YEM yayınları,İstanbul,2000.
  • N. Sönmez, Bergama Evleri, Bergama Kültür ve Sanat Vakfı Yayınları,Bergama Belleten Sayı 8, Bergama, 1991.
  • V. İmamoğlu, Geleneksel Kayseri Evleri, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları,Ankara,2006.
  • DİĞER KAYNAKLAR
  • A. Erdem, R. Özakın, U. Yergün “Ayvalık (Balıkesir) Alibey/ Cunda Adası Kentsel Mimarlık Envanteri 2005-2006“, TÜBA Kültür Envanteri Dergisi -Journal of Cultural Inventory, Sayı 2007/6, İstanbul, 2008, s. 77-99.
  • A.Erdem, R. Özakın, “Ormana Houses and Repair Techniques”, First International RILEM Symposium on Site Assesment of Concrete, Masonry and Timber Structures SACOMaTiS 2008, Volume:2, Varenna, Italy, 01-02 September2008, s.1003-1012.
  • İLGİLİ ARAŞTIRMA MAKALELERİ
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Anadolu’nun farklı yerleşimlerindeki geleneksel doku özelliklerini anlamak
  2. Geleneksel üretim ve yaşama biçimlerini öğrenmek
  3. Bu üretim ve yaşama biçimlerine göre oluşmuş konutların mimari özelliklerini irdelemek
  4. Yöresel yerleşimler ile bunları oluşturan konutların mimari biçimlenişleri arasındaki farklılıkları ve nedenlerini kavramak
  5. Yöresel mimarinin korunma sorunlarını ve çözüm önerilerini öğrenmek

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Terminoloji,yöresel/ verneküler/ mimarsız mimari, geleneksel mimari kavramlarının açıklanması, yöresel mimarlığın oluşumunu hazırlayan nedenler, fiziksel, çevresel etkenler,yaşam ve üretim biçimleri, gelenek ve görenekler.NA
2Anadolu’daki yöresel yerleşimlere, aralarındaki farklılıklara ve dolayısıyla geleneksel konut mimarisine genel bir bakışNA
3Marmara Bölgesi; ahşap çatkılı evler; Bursa, Cumalıkızık, Edirne, Tekirdağ, Mudanya (Her bölgedeki karakteristik yerleşimlerden örnekler verilecek, bu yerleşimlerin tarihi gelişimi, topografyası, geleneksel doku özellikleri, mahalle ve sokak oluşumları, konutların mimari biçimlenişleri, koruma sorunları incelenecektir).NA
4Batı ve Orta Karadeniz Bölgesi; ahşap çatkılı evler, Amasra, Boyabat,Sinop,Ünye, Vezirköprü.NA
5Doğu Karadeniz Bölgesi; ahşap çatkılı, göz dolgulu evler ve ahşap yığma yapılar.NA
6Kuzey Anadolu Bölgesi; ahşap çatkılı evler, Göynük Safranbolu, Amasya, Merzifon, Tokat.NA
7Batı Anadolu Bölgesi; ahşap çatkılı evler, Kula, Bergama, Muğla, Milas, Buldan.NA
8Ege Sahili ve Adalar; kâgir evler, ahşap çatkılı evler, Ayvalık Cunda, İzmir ve Bodrum yerleşmesi ile kâgir evleri .NA
9Ara sınavNA
10Toros yaylaları; ahşap hatıllı, kuru taş duvarlı, ahşap cumbalı evler, Akseki, İbradı, Ormana, Ürünlü.NA
11Akdeniz bölgesi;ahşap çatkılı evler, Antalya, Elmalı, Alanya.NA
12Ankara,Beypazarı; ahşap çatkılı, bindirme çıkmalı evler.NA
13İç Anadolu bölgesi; düz damlı, kerpiç evler, Konya, Akşehir, Karaman, Aksaray, Kırşehir Ahşap çatkılı evler; Eskişehir, Afyonkarahisar.NA
14Kayseri; düz damlı, avlulu, kesme taş evler Kayseri’nin doğusu ile-Van arasındaki alan; yığma kerpiç, düz damlı evler; Malatya-Balaban.NA
15Doğu Anadolu; ahşap hatıllı yığma taş, düz damlı evler;Erzurum,Van, Bitlis / Güneydoğu Anadolu; kesme taş, avlulu evler, Mardin, Diyarbakır, Urfa,Gaziantep,Antakya.NA
16FinalNA

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması110
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev620
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar130
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati163
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması180
Sınıf Dışı Ders Çalışması163
Derse Özgü Staj
Ödev68
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok