| Ders Adı | Kodu | Yerel Kredi | AKTS | Ders (saat/hafta) | Uygulama (saat/hafta) | Laboratuar (saat/hafta) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Yöntem Felsefeleri | EGT6106 | 3 | 7.5 | 3 | 0 | 0 |
| Önkoşullar | Yok |
|---|
| Yarıyıl | Güz, Bahar |
|---|
| Dersin Dili | Türkçe |
|---|---|
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli @ Eğitimi Bilimleri ABD Eğitim Programları ve Öğretim Doktora Programı |
| Ders Kategorisi | Temel Meslek Dersleri |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz yüze |
| Dersi Sunan Akademik Birim | Eğitim Bilimleri Bölümü |
|---|---|
| Dersin Koordinatörü | Vefa Taşdelen |
| Dersi Veren(ler) | İbrahim KOCABAŞ |
| Asistan(lar)ı | Deniz Canca |
| Dersin Amacı | Yöntem Felsefeleri, bilimsel yöntem anlayışının düşünce tarihi içindeki evrimini ele almayı amaçlayan bir derstir. Farklı bilme tarzları (teorik, empirik), farklı alanlara (doğal alan, kültürel alan) ilişkin bilme tarzları ve bu tarzlar etrafında ortaya çıkan yöntem felsefelerinin anlaşılması, dersin başlıca amacını oluşturmaktadır. |
|---|---|
| Dersin İçeriği | Bilgi anlayışının, Aristoteles’in mantık temelli bilgi anlayışından başlayarak; theoria, praxis, emperia, eikasia, historia kavramlarını kendi varlık alanlarıyla bağlantılı bir şekilde analiz ederek, Francis Bacon’a kadar seyrini ele aldıktan sonra, Yeniçağ biliminin temelini oluşturan Novum Organum adlı esere gelinir. Francis Bacon, bu eserle birlikte emperia’yı öne çıkaran bilimsel tutum, gerçeklik alanının bilgisine yönelir. Modern bilimin temelini oluşturan bu yöntemsel anlayış, Aristoteles’in mantık temelli bilme anlayışının yerine deneyi ve matematiği önceleyen bir yöntem anlayışı ortaya koyar. Öte yandan doğa bilimleri ve insan bilimleri ayrımından hareketle, insan bilimlerinin tarihsel gelişimi de ele alınacak, edebiyatın bir parçası olarak tarih yazıcılığından bir bilim olarak tarih bilimine gelen süreç ele alınacaktır. Bu bağlamda İbn Haldun ve Vico ele alınacak, oradan çağdaş sosyal bilimler felsefelerine geçiş yapılacaktır. Ders, bu içeriği ile bilim ve yöntem kavramları konusunda, düşüncenin tarihsel gelişimi bağlamında, bir birikim ve kavrayış gücü oluşturmayı amaçlar. |
| Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar |
|
| Opsiyonel Program Bileşenleri | Yok |
Ders Öğrenim Çıktıları
- Öğrenci bilimsel düşüncenin doğuşunu tartışır.
- Öğrenci Theoria, praxis, emperia, eikasia, historia kavramlarını açıklar.
- Öğrenci Aristoteles’in bilim anlayışını tartışır.
- Öğrenci Aristoteles’in bilim anlayışının Hırıstiyan ve İslam dünyasındaki yansımalarını tartışır.
- Öğrenci İbn Haldun'un Mukaddime eserini inceler.
- Öğrenci Francis Bacon'un Novum Organum eserini inceler.
- Öğrenci Giambattista Vico'nun Yeni Bilim eserini inceler.
- Öğrenci Aguste Comte'un Pozitivizmin İlmihali eserini inceler.
Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Bilimsel düşüncenin doğuşu. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 2 | Theoria, praxis, emperia, eikasia, historia kavramları. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 3 | Aristoteles’in bilim anlayışı. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 4 | Aristoteles’in bilim anlayışının Hıristiyan dünyasındaki yansımaları. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 5 | Aristoteles’in bilim anlayışının İslam dünyasındaki yansımaları. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 6 | İbn Haldun ve Mukaddime | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 7 | Francis Bacon ve Novum Organum | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 8 | Ara sınavı. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 9 | Giambattista Vico ve yeni bilim. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 10 | Aguste Comte ve Pozitivizmin İlmihali. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 11 | Sosyal Bilimler Felsefeleri Etrafında: Cladenius, Dilthey Husserl | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 12 | Sosyal Bilimler Felsefeleri Etrafında: Gadamer, Derida Foucault | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 13 | Çağımızdaki Yöntem tartışmalarından bazı örnekler: Feyerabend, Kuhn, Popper, Gadamer - Ödev | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 14 | Yöntem kavramı konusunda değerlendirmeler | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 15 | Genel değerlendirme. | İlgili kaynakların okunması, incelenmesi ve analizi |
| 16 | Final sınavı. |
Değerlendirme Sistemi
| Etkinlikler | Sayı | Katkı Payı |
|---|---|---|
| Devam/Katılım | ||
| Laboratuar | ||
| Uygulama | ||
| Arazi Çalışması | ||
| Derse Özgü Staj | ||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | ||
| Ödev | 1 | 15 |
| Sunum/Jüri | 1 | 15 |
| Projeler | ||
| Seminer/Workshop | ||
| Ara Sınavlar | 1 | 30 |
| Final | 1 | 40 |
| Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı | ||
| Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı | ||
| TOPLAM | 100 | |
AKTS İşyükü Tablosu
| Etkinlikler | Sayı | Süresi (Saat) | Toplam İşyükü |
|---|---|---|---|
| Ders Saati | 16 | 3 | |
| Laboratuar | |||
| Uygulama | |||
| Arazi Çalışması | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 2 | |
| Derse Özgü Staj | |||
| Ödev | |||
| Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği | |||
| Projeler | 10 | 10 | |
| Sunum / Seminer | |||
| Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 15 | |
| Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi) | 1 | 30 | |
| Toplam İşyükü : | |||
| Toplam İşyükü / 30(s) : | |||
| AKTS Kredisi : | |||
| Diğer Notlar | Yok |
|---|
