Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
TRİBOLOJİMAK512137.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılBahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ Makine Mühendisliği ABD Enerji Yüksek Lisans Programı
Seçmeli @ Makine Mühendisliği ABD Enerji Doktora Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimMakine Mühendisliği Bölümü
Dersin KoordinatörüHakan KALELİ
Dersi Veren(ler)Ş.Özgür ATAYILMAZ
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıTriboloji genel olarak aşınma, sürtünme ve yağlama konularını içeren bir bilim dalıdır. Triboloji prensiblerinin belirlenmesi ile yağlama, aşınma, sürtünme kavramlarının tanıtılması, uygulama alanlarında örneklerle temel teknolojik beklentiler kapsamında teorik temel bilgilerin ve geliştirme stratejilerinin öğretilmesi ve tanıtılmasını sağlanmaktadır.
Dersin İçeriği1.Tribolojinin tanımı, uygulama alanları, Triboloji Tarihi ve Gelişimi (Geçmişten günümüze Triboloji), 2.Temel Triboloji Parametreleri (Tribolojik sistemdeki fiziksel temel kavramlar): Yüzey Tabiatı; Yüzey Özellikleri ve Ölçüm Metodları, Yüzey Pürüzlülüğü (Topografyası), Yüzey Parametreleri, Katı yüzeyler arasında temas (Yük, Hertz, Pürüzlü Yüzey Teması), 3.Sürtünme, tanımı, Sürtünme Kanunları, Sürtünme Mekanizmaları ve Sürtünme Teorileri, Kayan yüzeylerde sıcaklık, 4.Yağlama, Yağlama Rejimleri (Stribeck diyagramı), Yağlama teorisi, Viskozite (tanımı, çeşitleri), Yağlama yağları (çeşitleri, görevleri), Yağlama yağı Katkı Maddeleri (çeşitleri, görevleri ve sürtünen yüzeylerde yaptığı reaksiyonlar), Aşınma, tanımı ve Aşınma Mekanizmaları, Sürtünme-Aşınma Tribo-test Deney Düzenekleri, Tribolojide Sürtünme ve Aşınma Örnekleri (Motor Tribolojisi, Yatak Tribolojisi, Kesme Aletleri Tribolojisi, Tıpta Triboloji, Metal Matriks Kompozit Malzeme Tribolojisi, Seramik Tribolojisi, Kaplama Tribolojisi, Biotriboloji ve NanoTriboloji), 5.Triboloji ile ilgili dünyada yapılan çalışmalar ve örnekleri.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • Principles and Applications of Tribology”, Bharat Bhushan, A Willey-Interscience Publication, 1999.
  • Bharat Bhushan, “Modern Tribology Handbook”, Department of Mechanical Engineering The Ohio State University Columbus, Ohio, 2001 by CRC Press LLC, ISBN 0-8493-8403-6
  • History of Tribology, Dowson D . Longmans, 1979, second edition, Professional Engineering Publishing.1998.
  • Principles and Applications of Tribology Moore, Desmond F.,1975.
  • Principles of Tribology by J. Halling,1983
  • Alphonse Schilling, "Automobile Engine Lubrication", Scientific Publication (G.B.) ltd, 1972.
  • Syed Q. A. Rizvi, “A Comprehensive Review of Lubricant Chemistry, Technology, Selection and Design”, “ASTM stock number: MNL59.”, ISBN 978-0-8031-7000-1.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenci, triboloji hakkında detaylı bilgi kazanır.
  2. Öğrenci, Triboloji biliminin makine mühendisliğindeki anlam ve önemini kavrayıp (metalürji, malzeme, kimya vb.. gibi) diğer bilim dalları ile bağlantılarını öğrenir,
  3. Öğrenci, yağlama, yağlayıcılar ve katkı maddeleri hakkında bilgi kazanır.
  4. Öğrenci, tribolojik sistemler için malzeme önerebilecek beceriyi kazanır.
  5. Öğrenci, makroskobik, mikroskobik ve nano yüzey ölçme tekniklerini uygun olarak kullanabilme becerisi kazanır.
  6. Öğrenci, temel triboloji parametrelerini göz önünde bulundurarak, sürtünme ve aşınma teorilerini tüm triboloji alanlarında uygulama becerisi kazanır.
  7. Öğrenci, sürtünme ve aşınma deneylerini yapabilme becerisi kazanır.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Tribolojinin tanımı, uygulama alanları, Triboloji Tarihi ve Gelişimi (Geçmişten günümüze Triboloji),Principles and Applications of Tribology Blm.1, Modern Tribology Handbook- Önsöz, History of Tribology Blm.1-6
2Tribolojik sistemdeki fiziksel temel kavramlar: Yüzey Tabiatı; Yüzey Özellikleri ve Ölçüm Metodları,Principles and Applications of Tribology Blm.3, Principles of Tribology Blm.2
3Tribolojik sistemdeki fiziksel temel kavramlar: Yüzey Parametreleri, Katı yüzeyler arasında temas (Yük, Hertz, Pürüzlü Yüzey Teması), Principles and Applications of Tribology, Blm.4, Principles and Applications of Tribology Moore Blm.3, Principles of Tribology Blm.2
4Sürtünme, tanımı, Sürtünme Kanunları, Sürtünme Mekanizmaları, Principles and Applications of Tribology Blm.6 ve Video gösterimi
5Sürtünme teorileri, Kayan yüzeylerde sıcaklık, Principles and Applications of Tribology Blm.6, Principles and Applications of Tribology Moore Blm.3, Principles of Tribology Blm.4
6Yağlama, Yağlama Rejimleri (Stribeck diyagramı), Yağlama teorisi, Viskozite (tanımı, çeşitleri), Principles and Applications of Tribology Blm.9, Automobile Engine Lubrication- Blm.7 ve Video gösterimi
7Yağlama yağları (çeşitleri, görevleri), Yağlama yağı katkı maddeleri (çeşitleri, görevleri ve sürtünen yüzeylerde yaptığı reaksiyonlar)Principles and Applications of Tribology, Blm.10, A Comprehensive Review of Lubricant Chemistry, Technology, Selection and Design- Blm.1-5 ve Video gösterimi
8Yağlama yağları (çeşitleri, görevleri), Yağlama yağı katkı maddeleri (çeşitleri, görevleri ve sürtünen yüzeylerde yaptığı reaksiyonlar)Principles and Applications of Tribology, Blm.10, A Comprehensive Review of Lubricant Chemistry, Technology, Selection and Design- Blm.1-5 ve Video gösterimi
91. Arasınav
10Aşınma, tanımı ve Aşınma MekanizmalarıPrinciples and Applications of Tribology Blm.8; Principles of Tribology Blm.5
11Sürtünme-Aşınma Tribo-test Deney DüzenekleriPrinciples and Applications of Tribology Blm.12 ve Video gösterimi
12Tribolojide Sürtünme ve Aşınma Örnekleri (Motor Tribolojisi, Yatak Tribolojisi, Kesme Aletleri Tribolojisi, Tıpta Triboloji, Metal Matriks Kompozit Malzeme Tribolojisi)Principles and Applications of Tribology Blm.14
132. Arasınav
14Tribolojide Sürtünme ve Aşınma Örnekleri (Seramik Tribolojisi, Kaplama Tribolojisi ve Biotriboloji, NanoTriboloji)Principles and Applications of Tribology, Blm.11, 13
15Triboloji ile ilgili dünyada yapılan çalışmalar ve örnekleri.Video gösterimi
16Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım1410
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev1010
Sunum/Jüri120
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar220
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması143
Derse Özgü Staj
Ödev108
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer111
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)215
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)120
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok